توسعه روستاها و چالش‌های پیش رو
تاریخ انتشار: ۹ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۲۸۶۰۷
بعضی مدیران و سیاست‌گذاران امر توسعه در گذشته، صرفاً بر «توسعه کشاورزی» متمرکز می شدند که امروز نتایج نشان داده است که توسعه روستایی صرفاً از این طریق محقق نمی‌شود؛ بویژه اینکه خشکسالی‌ها در چند سال اخیر کشاورزی و حتی دامداری و دامپروری را با چالش‌ها و تنش‌های پرشماری روبرو کرده است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، نام روستا که به میان می‌آید، عنوان تولید محصول بومی و سنتی هم ناخودآگاه به ذهن خطور می‌کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در همین رابطه باید اشاره کرد که محدودیت منابع در اقتصاد با توجه به نیازهای متفاوت انسان موضوعی است که پیشرفت فناوری توانسته است بخشی از آن را مرتفع سازد, لیکن همواره در تأمین اهداف اقتصادی در مقیاس خرد و کلان موجب ایجاد رقابت یا برخورد اهداف خواهد شد.
سیاست گذاران و عاملان اقتصاد خرد و کلان، در صدد یافتن راه‌حلی برای کاهش آثار این نوع محدودیت‌ها از طریق تخصیص بهینه منابع در اختیار بوده‌اند.
نواحی روستایی در کشورهای مختلف دنیا، تمایل به ارائه خصوصیات و شاخص‌های مشابهی را دارند. جمعیت‌ها به‌طور فضایی پراکنده هستند؛ کشاورزی اغلب وجه غالب و مسلط بوده و در پاره‌ای از مواقع بخش اقتصادی و فرصت‌های لازم برای بسیج منابع با محدودیت روبرو هستند. این ویژگی‌ها بدان معنی است که مردمی که در نواحی روستایی زندگی می‌کنند با مجموعه‌ای از عواملی که چالش‌های اساسی برای توسعه است مواجهند.
کشاورزی یا غیرکشاورزی!«پراکندگی فضایی» جمعیت روستایی اغلب موجب افزایش هزینه‌ها و پیچیدگی‌های سخت، به منظور تأمین اثربخش کالاها و خدمات در نواحی روستایی می‌شود. شرایط خاص اقتصادی در نواحی روستایی منتج به کمتر شدن دسترسی به فرصت‌ها در مقایسه با مکان‌های غیر روستایی می‌شود.
از سویی دیگر ماهیت توسعه روستایی در سال‌های اخیر دچار تغییر و تحولات متعددی شده و شمار زیادی از مردمی که در نواحی روستایی زندگی می‌کنند، در حال حاضر به‌طور مستقیم درگیر فعالیت‌ها و کارهای غیر کشاورزی شده اند؛ بنابراین چالش حاضر دستیابی به توازن مناسب میان تأمین نیازهای جدید و تقویت تنوع اقتصادی پایدار و توسعه در نواحی روستایی است.
از چند سده اخیر و با رشد پرشتاب صنعت و فناوری در کشورهای مختلف جهان، عقب ماندگی مناطق روستایی و آبادی‌های شبه روستا بیشتر عیان شد و از آن جایی‌که عموماً روستاییان نسبت به شهرنشینان دارای درآمد کمتری هستند و از خدمات اجتماعی کمتری هم برخوردارند، اقشار روستایی فقیرتر و آسیب پذیرتر محسوب می‌شوند که همین عامل در برخی موارد منجر به مهاجرت آنان به سمت شهرها و کلان شهرها نیز می‌شود.
علت این امر نیز پراکندگی جغرافیایی روستاها، نبود صرفه اقتصادی برای ارائه خدمات اجتماعی، حرفه‌ای و تخصصی نبودن کار کشاورزی (کم بودن بهره وری)، محدودیت منابع ارضی (در مقابل رشد جمعیت)، و عدم مدیریت صحیح مسؤولان بوده است.
به همین دلیل، برای رفع فقر شدید مناطق روستایی، ارتقای سطح و کیفیت زندگی روستاییان، ایجاد اشتغال و افزایش بهره وری آنان، تمهید «توسعه روستایی» متولد شد.
بنا بر تعریف، برنامه‌های توسعه روستایی، جزئی از برنامه‌های توسعه هر کشور محسوب می‌شوند که برای دگرگون سازی ساخت اجتماعی اقتصادی جامعه روستایی به‌کار می‌روند. اینگونه برنامه‌ها را که دولت‌ها و یا عاملان آنان در مناطق روستایی پیاده می‌کنند؛ دگرگونی اجتماعی براساس طرح و نقشه نیز می‌گویند.
این امر در میان کشورهای جهان سوم که دولت‌ها نقش اساسی در تجدید ساختار جامعه به منظور هماهنگی با اهداف سیاسی و اقتصادی خاصی به عهده دارند، مورد پیدا می‌کند.
از سوی دیگر توسعه روستایی را می‌توان عاملی در بهبود شرایط زندگی افراد متعلق به قشر کم درآمد ساکن روستا و خودکفاسازی آنان در روند توسعه کلان کشور دانست.
در گذشته بعضی مدیران و سیاست‌گذاران امر توسعه، صرفاً بر «توسعه کشاورزی» متمرکز می‌شدند که امروز نتایج نشان داده است که توسعه روستایی صرفاً از این طریق محقق نمی‌شود؛ بویژه اینکه خشکسالی‌ها در چند سال اخیر کشاورزی و حتی دامداری و دامپروری را با چالش‌ها و تنش‌های پرشماری روبرو کرده است.
گره خوردن حیات روستا به کشاورزیروستا جامعه‌ای است که دارای ابعاد اجتماعی مختلف است و نیازمند توسعه همه جانبه (یعنی توسعه روستایی) است نه صرفاً توسعه کسب وکار و نظامی به نام «کشاورزی».
هرچند باید گفت که از طریق توسعه کشاورزی موفق نیز الزاماً توسعه روستایی محقق نمی‌شود. چون اولاً فواید توسعه کشاورزی عاید همه روستاییان نمی‌شود (بیشتر عاید زمین داران، به‌خصوص مالکان بزرگ می‌شود) و در ثانی افزایش بهره‌وری کشاورزی باعث کاهش نیاز به نیروی انسانی می‌شود (حداقل در درازمدت) و این خود باعث کاهش اشتغال روستاییان و فقر روزافزون آنان و مهاجرت بیشتر به سمت شهرها می‌شود.
کشورها و مناطق مختلف جهان، متناسب با شرایط و اولویت‌ها، رویکردها و استراتژی‌های توسعه روستایی متفاوتی را در پیش گرفته اند بنابراین نمی‌توان بدون در نظر گرفتن تجربیات جهانی در این زمینه و با تمرکز صِرف بر اشتغالزایی در روستاها (بدون درنظر گرفتن استراتژی توسعه روستایی) توفیق چندانی به‌دست آورد (که پایدار و ماندگار نیز باشد).
اشتغالزایی و کارآفرینی در فضایی مستعد رخ می‌دهد و بدون وجود آن فضا، در عمل نمی‌توان متوقع موفقیت و دستاوردی پایدار بود و رشد و توسعه‌ای متناسب را تصور کرد.
کد خبر 720006منبع: ایمنا
کلیدواژه: گردشگری و توسعه روستایی روستاها مهاجرت از روستاها مدیریت روستاها روستا اشتغالزایی کشاورزی خدمات اجتماعی جهان سوم محصول بومی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق نواحی روستایی توسعه روستایی توسعه کشاورزی چالش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۲۸۶۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مردم سالاری نظام جمهوری اسلامی در دنیا بی‌نظیر است
ایسنا/آذربایجان شرقی استاندار آذربایجان‌شرقی مردم سالاری نظام جمهوری اسلامی ایران را در دنیا بی‌نظیر عنوان کرد و گفت: در طول ۴۵ سال اخیر انقلاب اسلامی ۴۰ بار انتخابات و مراجعه به نظر مردم صورت گرفته که این در جهان بی‌نظیر است.
مالک رحمتی روز شنبه، هشتم اردیبهشت ماه در همایش شوراهای استان به کاهش تصدی‌گری دولت و واگذاری امور به نهادهای مردمی تاکید کرد و افزود: هر گونه وظیفه استانداری و فرمانداری‌ها که قابل واگذاری و تفویض اختیار به شوراهاست باید ضمن بررسی، واگذار شود و در این راستا نیز برای موفقیت در نظام مدیریتی با هر نسبت و محتوایی نیاز به اتحاد، انسجام، تعامل و همکاری مدیریتی وجود دارد و در نبود آن‌ها، بهترین برنامه‌ها نیز به نتیجه مورد نظر نمی‌رسد.
وی توصیه‌هایی به اعضای شوراهای شهر و روستا در جهت عملکرد بهتر کرد و ادامه داد: اعضای شوراهای اسلامی شهرها، بخش‌ها و روستاها باید از نگاه‌های بخشی و کوتاه مدت به امور توسعه پرهیز کنند و برای موفقیت بهتر، به صورت بلند مدت و همه جانبه فکر کنند و آینده‌نگر باشند، همچنین باید منافع شخصی، گروهی و سازمانی را در گروه منافع عمومی و مردم ببینند و از نگاه‌های سلیقه‌ای پرهیز کنند.
وی اظهار کرد: شوراهای اسلامی باید نسبت به افزایش قیمت مسکن و اجاره‌ها حساس باشند و در کنار سایر متولیان مسکن، در زمینه تامین مسکن نیازمندان تلاش کنند و در این راستا نیز با داشتن روحیه تعامل، تعاون و همکاری بیش از پیش، داشتن قاطعیت و شجاعت در حفظ بیت المال، اعمال حداقل افزایش در عوارض، صدور پروانه و امور ساخت و ساز برای جلوگیری از بروز التهاب در بازار مسکن فعالیت مستمر داشته باشند.
رحمتی، گردشگری را مردمی ترین بخش صنعت دانست و گفت: برنامه‌ریزی برای مقوله گردشگری و بوم گردی، نشاط عمومی و ورزش همگانی و قهرمانی، ارایه مشوق های مورد نیاز در کنار مشوق های قانونی در طرح جوانی جمعیت، نهادینه کردن شفافیت مالی و پاسخگویی در شوراها و شهرداری ها، هویت بخشی به بخش ها و روستاها و زیباسازی محیطی و معماری شهری با استفاده از نمادهای ملی و استانی ضروری است.
وی تصریح کرد: شوراهای اسلامی باید فعالیت های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، جهاد تبیین و فرهنگ‌سازی برای جوانان و نوجوانان برای مقابله با توطئه و خباثت های دشمنان را برنامه‌ریزی کنند، همچنین شوراها باید برنامه های ویژه برای نقش آفرینی بانوان در نظام اداری، مدیریتی و توانمندسازی روستاییان با محوریت جذب سرمایه گذار برای تحقق مشارکت مردمی در جهش تولید ارائه کنند.
وی به نقش اساسی و تعیین کننده مردم در اداره جمهوری اسلامی تاکید کرد و افزود: امام خمینی(ره)، رهبر معظم انقلاب و شهدا درصدد حاکمیت و نقش تعیین کننده مردم در سرنوشت خود بودند که در این راستا نیز اراده مردم از رهبری تا شوراهای روستا حاکم است و این بزرگ‌ترین پدیده و دستاورد این نظام و انقلاب اسلامی است.
استاندار آذربایجان‌شرقی، عملکرد مسئولان را حافظ دستاورد مردم سالاری دینی و انتخابات دانست و افزود: امروزه بزرگ‌ترین حامی مردم سالاری در عالم واقعی نظام جمهوری اسلامی ایران است در حالیکه کشور های غربی دم از دموکراسی می‌زنند.
وی به دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی اشاره کرد و افزود: فرمانداران، شوراها و هر فردی که دارای تریبون و نقش تاثیرگذاری بر مردم دارد باید مانند دور اول انتخابات مردم را برای انتخاب اصلح‌ترین و بهترین نماینده از حوزه‌های انتخابیه تبریز، آذرشهر و اسکو، شبستر و میانه دعوت کنند.
جبارعلی ذاکری، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری آذربایجان شرقی نیز به توسعه و بهره‌گیری از سامانه ها برای پیشبرد اهداف تاکید کرد و گفت: طرح هادی توسعه مناطق روستایی و شهری تدوین شده است ولی در اجرا به مشکل برمی‌خورند و دلیل این امر این است که با طرح های جامع تفصیلی پیش نمی‌رویم و در این راستا با بهره‌گیری از سامانه ها می‌توانیم این مشکلات را حل کنیم و امیدواریم امسال شاهد راه‌اندازی آن باشیم.
داوود عباسی، فرماندار شهرستان مرند نیز در این همایش به نگاه تحولی مدیریت و موضوعیت امورات استانی در نگرش و فرآیندها تاکید کرد و گفت: امروزه در روستا نگاه تولیدی به مصرف کننده تغییر پیدا کرده که ما باید این نگرش را تغییر دهیم.
وی به اجرایی طرح تکام در روستاها تاکید کرد و افزود: دغدغه همه فرمانداران و دهیاران آماده‌سازی زیرساخت‌ها و اجرای طرح تکام است که موجب پیشرفت و توسعه شهر و روستاها می‌شود.
وی تصریح کرد: کوچ معکوس به روستاها که باید زیرساخت‌های زیرساختی از جمله مدارس و مسائل بهداشتی مهیای این امر باشد
وی به وحدت و همدلی شوراهای شهر و روستا تاکید کرد و گفت: شوراهای یکپارچه و همدل با همدلی، همراهی و هم‌زبانی توان توسعه، پیشرفت و آبادانی شهر و روستاها را خواهند داشت.
در پایان این مراسم از شورا های برتر استانی تجلیل به عمل آمد.
انتهای پیام
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد